Bài Ðọc I: Ðnl 4,1-2.6-8
“Các ngươi hãy tuân giữ các giới răn và đem thực hành bằng việc làm”.
Trích sách Ðệ Nhị Luật.
Môisen nói với dân chúng rằng: “Hỡi Israel, giờ đây hãy nghe các lề luật và huấn lệnh mà ta dạy bảo các ngươi phải thực hành, để được sống và được vào chiếm hữu phần đất mà Chúa là Thiên Chúa cha ông các ngươi sẽ ban cho các ngươi. Các ngươi chớ thêm bớt điều gì trong các điều ta đã truyền, nhưng hãy tuân giữ các giới răn của Chúa là Thiên Chúa các ngươi mà ta đã truyền dạy các ngươi. Các ngươi phải tuân giữ và thực hành, vì đó là sự khôn ngoan và sáng suốt của các ngươi trước mặt muôn dân, để khi nghe nói đến tất cả các lề luật ấy, họ nói: ‘Thật, dân tộc vĩ đại này là một dân khôn ngoan và sáng suốt’. Không một dân tộc nào được các thần ở bên cạnh mình, như Chúa là Thiên Chúa chúng ta, ở bên cạnh chúng ta, khi chúng ta kêu cầu Người. Có dân tộc thời danh nào khác có lễ nghi, huấn lệnh công chính, và bộ luật như ta trình bày trước mặt các ngươi hôm nay không?”
“Vậy các ngươi hãy ý tứ và giữ mình. Trong suốt đời các ngươi đừng quên và đừng để lòng xao lãng những điều các ngươi đã thấy. Hãy dạy cho con cháu các ngươi biết các điều ấy”. Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 14, 2-3ab. 3cd-4ab. 4c-5
Ðáp: Lạy Chúa, ai sẽ được ở trong đền tạm Chúa? (c.1a)
Xướng: Người sống thanh liêm và thực thi công chính, và trong lòng suy nghĩ điều ngay, và lưỡi không bịa lời vu khống.
Xướng: Người không làm ác hại bạn đồng liêu, cũng không làm nhục cho ai lân cận. Người coi rẻ đứa bất nhân, nhưng kính yêu những ai tôn sợ Chúa.
Xướng: Người dẫu thề điều chi bất lợi, cũng không thay đổi, không xuất tiền đặt nợ thu lời, cũng không ăn hối lộ hại người hiền lương. Người thực thi những điều kể đó, thì muôn đời chẳng có lung lay.
Bài Ðọc II: Gc 1,17-18.21b-22.27
“Anh em hãy thực thi lời đã nghe”.
Trích thư Thánh Giacôbê Tông đồ.
Anh em thân mến, mọi ơn lành và mọi phúc lộc hoàn hảo đều do tự trời, bởi Cha sáng láng ban xuống, nơi Người không có thay đổi và cũng không có bóng dáng sự thay đổi. Người đã muốn sinh ra chúng ta bằng lời chân thật, để chúng ta nên như của đầu mùa trong các tạo vật. Cho nên anh em hãy khử trừ mọi thứ nhơ bẩn và lòng đầy gian ác, anh em hãy ngoan ngoãn nhận lãnh lời đã gieo trong lòng anh em, lời có sức cứu độ linh hồn anh em. Anh em hãy thực thi lời đã nghe, chứ đừng nghe suông mà lừa dối chính mình. Lòng đạo đức trong sạch và tinh tuyền đối với Thiên Chúa Cha là: thăm viếng cô nhi quả phụ trong cơn quẫn bách, và giữ mình khỏi mọi ô uế đời này. Ðó là lời Chúa.
Alleluia alleluia: (Ga 14, 5) – Chúa phán: “Thầy là đường, là sự thật và là sự sống; không ai đến được với Cha mà không qua Thầy”. – Alleluia.
Phúc Âm: Mc 7,1-8a.14-15.21-23
“Các ngươi gác bỏ một bên các giới răn Thiên Chúa, để nắm giữ tập tục phàm nhân”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Marcô.
Khi ấy, những người biệt phái và mấy luật sĩ từ Giêrusalem tụ tập lại bên Chúa Giêsu, và họ thấy vài môn đệ Người dùng bữa với những bàn tay không tinh sạch, nghĩa là không rửa trước. Vì theo đúng tập tục của tiền nhân, những người biệt phái và mọi người Do-thái không dùng bữa mà không rửa tay trước, và ở nơi công cộng về, họ không dùng bữa mà không tắm rửa trước. Họ còn giữ nhiều tập tục khác nữa, như rửa chén, rửa bình, rửa các đồ đồng. Vậy những người biệt phái và luật sĩ hỏi Người: “Sao môn đệ ông không giữ tập tục của tiền nhân mà lại dùng bữa với những bàn tay không tinh sạch?” Người đáp: “Hỡi bọn giả hình, Isaia thật đã nói tiên tri rất chí lý về các ngươi, như lời chép rằng: ‘Dân này kính Ta ngoài môi miệng, nhưng lòng chúng ở xa Ta. Nó sùng kính Ta cách giả dối, bởi vì nó dạy những giáo lý và những luật lệ loài người’. Vì các ngươi bỏ qua các giới răn Thiên Chúa, để nắm giữ tập tục loài người”.
Và Người lại gọi dân chúng mà bảo rằng: “Hết thảy hãy nghe và hiểu rõ lời Ta. Không có gì từ bên ngoài vào trong con người mà có thể làm cho họ ra ô uế. Chỉ có những gì từ con người xuất ra, chính những cái đó mới làm cho họ ra ô uế. Vì từ bên trong, từ tâm trí người ta xuất phát những tư tưởng xấu: ngoại tình, dâm ô, giết người, trộm cắp, tham lam, độc ác, xảo trá, lăng loàn, ganh tị, vu khống, kiêu căng, ngông cuồng. Tất cả những sự xấu đó đều ở trong mà ra, và làm cho người ta ra ô uế”. Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Trình thuật từ Bài đọc I trích sách Đệ Nhị Luật, Môisen hướng dân Israel đến cuộc sống trong tư cách dân Giao Ước. Một khi dân tuân giữ Lề Luật là tuân giữ Giao Ước, thì sẽ được hưởng những phúc lộc mà Thiên Chúa hứa ban: “Như vậy, anh em sẽ được sống và sẽ được vào chiếm hữu miền đất mà Đức Chúa, là Chúa của cha ông anh em, ban cho anh em”. Lề Luật hay còn gọi là Torah, tiếng Hípri là lẽ khôn ngoan, là kim chỉ nam cho cuộc sống đức hạnh.
Tuy nhiên, người Do Thái lại quan niệm rất hình thức về thanh sạch và ô uế. Theo họ, cái thanh sạch hay ô uế bên ngoài là biểu hiện cho những gì sạch sẽ và dơ bẩn bên trong. Và rồi, nếp sống đạo của họ chỉ quan tâm đến hình thức bên ngoài, không để ý gì đến tâm tình bên trong. Khi quan sát vài môn đệ của Chúa Giêsu không rửa tay trước khi dùng bữa, những người Biệt Phái và Luật sĩ đã chất vấn Người rằng “Sao môn đệ ông không giữ tập tục của tiền nhân mà lại dùng bữa với những bàn tay không tinh sạch?” Thế nhưng, thử hỏi tập tục ấy có từ hồi nào? Tiền nhân của họ là ai? Chẳng phải Môisen rất thận trọng khi bảo dân không được thêm thắt hay cắt xén bớt điều gì vào luật Chúa sao? Vì luật lệ khi truyền lại dễ bị “tam sao thất bản”, thêm thắt, cắt xén nên ngài muốn dân luôn kiểm điểm đời sống mình trước mặt Chúa.
Nhân dịp này, Chúa Giêsu đã lên án sự hình thức: “Hỡi bọn giả hình, Isaia thật đã nói tiên tri rất chí lý về các ngươi, như lời chép rằng: ‘Dân này kính Ta ngoài môi miệng, nhưng lòng chúng ở xa Ta’.” Giả hình là người có ngôn hành bất nhất, hành động bên ngoài không đi đôi với tâm tình bên trong. Một số người cũng lầm lẫn nghi thức, tục lệ bên ngoài với sự thánh thiện trong lòng. Người sống như thế chẳng khác nào đang diễn trò để che giấu con người thật của mình.
Câu chuyện kể về hai vị tu hành nọ xuống núi. Dọc đường họ gặp một thiếu nữ đang loay hoay bên vũng nước sâu, muốn băng qua mà không sao đi được. Thấy vậy, một nhà tu hành đề nghị giúp, anh cõng thiếu nữ vượt qua vũng nước sình lầy. Rồi hai vị tiếp tục bước đi nhưng lại trong sự thinh lặng đáng sợ. Trở về gần đến viện, vị tu hành kia không bực mình không kiềm nén nổi nữa lên tiếng trách người đồng môn: “Chúng ta là người tu hành, sao anh lại cho phép mình động chạm vào một thiếu nữ như thế?” Vị tu hành đã cõng thiếu nữ trả lời: “Anh ạ, qua khỏi vũng lầy, tôi đã để cô ta lại bên kia bờ, sao anh còn mang cô ấy về đến tận nhà!”
Chúa Giêsu không muốn con người ta quá chú trọng hình thức mà quên thanh tẩy lòng trí bên trong. Người muốn chúng ta xét mình với việc trở lại cõi lòng: “Không có gì từ bên ngoài vào trong con người mà có thể làm cho họ ra ô uế. Chỉ chính những gì từ con người xuất ra mới làm cho họ ra ô uế.” Chúa Giêsu liệt kê mười hai tư tưởng xấu: ngoại tình, dâm ô, giết người, trộm cắp, tham lam, độc ác, xảo trá, lăng loàn, ganh tị, vu khống, kiêu căng, ngông cuồng. Chính ý hướng của con người sẽ quyết định tốt xấu, tội trạng hay công phúc.
Lạy Chúa, xin cho con ý thức để kiểm điểm đời sống đạo của mình theo nội tâm hơn là ở hình thức bên ngoài. Xin cho con biết tẩy rửa lương tâm để sống đạo đức hơn là những tô vẻ đạo mạo. Xin cho lòng trí con cũng bớt đi những những toan tính, vị kỷ để ý nghĩ và việc làm của con luôn thống nhất trong tính lương thiện mỗi ngày một hơn, do bởi chính Chúa đã noi gương cho con về một tình yêu vị tha. Amen.
Lm. Alfonso