Tin Mừng Đức Giêsu Kitô theo thánh Mátthêu (Mt 18: 21-19: 1)
Khi ấy, Phêrô đến thưa cùng Chúa Giêsu rằng: “Lạy Thầy, khi anh em con xúc phạm đến con, con phải tha thứ cho họ mấy lần? Có phải đến bảy lần không?” Chúa Giêsu đáp: “Thầy không bảo con phải tha đến bảy lần, nhưng đến bảy mươi lần bảy. Về vấn đề này, thì nước Trời cũng giống như ông vua kia muốn tính sổ với các đầy tớ. Trước hết, người ta dẫn đến vua một người mắc nợ mười ngàn nén bạc. Người này không có gì trả, nên chủ ra lệnh bán y, vợ con và tất cả tài sản của y để trả hết nợ. Người đầy tớ liền sấp mình dưới chân chủ và van lơn rằng: “Xin vui lòng cho tôi khất một kỳ hạn và tôi sẽ trả lại cho ngài tất cả”. Người chủ động lòng thương trả tự do và tha nợ cho y. Khi ra về, tên đầy tớ gặp một người bạn mắc nợ y một trăm bạc: Y tóm lấy, bóp cổ mà nói rằng: “Hãy trả nợ cho ta”. Bấy giờ người bạn sấp mình dưới chân và van lơn rằng: “Xin vui lòng cho tôi khất một kỳ hạn, tôi sẽ trả hết nợ cho anh”. Y không nghe, bắt người bạn tống giam vào ngục, cho đến khi trả nợ xong. Các bạn y chứng kiến cảnh tượng đó, rất khổ tâm, họ liền đi thuật với chủ tất cả câu chuyện. Bấy giờ chủ đòi y đến và bảo rằng: “Tên đầy tớ độc ác kia, ta đã tha hết nợ cho ngươi, vì ngươi đã van xin ta; còn ngươi, sao ngươi không chịu thương bạn ngươi như ta đã thương ngươi?” Chủ nổi giận, trao y cho lý hình hành hạ, cho đến khi trả hết nợ. Vậy Cha Thầy trên trời cũng xử với các con đúng như thế, nếu mỗi người trong các con không hết lòng tha thứ cho anh em mình”. Khi Chúa Giêsu nói những lời đó xong, thì Người bỏ xứ Galilêa mà đến Giuđêa, bên kia sông Giođan.
Qua trang Tin Mừng hôm nay Đức Giêsu từ chối giới hạn tha thứ đến bẩy lần do ông Phêrô đề nghị với Người, nhưng Người dạy môn đệ phải tha bảy mươi lần bảy, nghĩa là phải tha thứ luôn luôn. Ba lý do phải luôn tha thứ: Một là vì chúng ta đã được Thiên Chúa tha thứ các lỗi phạm của ta cách vô điều kiện. Hai là vì số nợ của anh em đối với chúng ta chẳng đáng là gì so với số tội nợ ta mắc với Thiên Chúa. Ba là nếu ta đòi anh em tính sổ trả nợ sòng phẳng, thì Thiên Chúa cũng sẽ tính sổ nợ sòng phẳng đối với chúng ta.
Khi Phêrô hỏi Đức Giêsu : “Thưa Thầy, nếu anh em con cứ xúc phạm đến con, thì con phải tha đến mấy lần? Có phải bảy lần không?” Ðức Giêsu đáp: “Thầy không bảo là đến bảy lần, nhưng là đến bảy mươi lần bảy.” (c. 21.22) Đồng thời Đức Giêsu nêu lên một dụ ngôn để cho chúng ta hiểu nguyên do: Vì Thiên Chúa yêu thương chúng ta trước, dù chúng ta là những con nợ ‘khủng’ của Người; nhưng Người đã tha nợ cho chúng ta chỉ duy với một điều kiện duy nhất là chúng ta cũng phải biết tha nợ cho người anh em mình.
Đức Giêsu đòi chúng ta một sự tha thứ không giới hạn – không phải tha bảy lần, nhưng là bảy mươi lần bảy – Sự tha thứ không giới hạn mặc nhiên biểu lộ tấm lòng bao dung của trái tim yêu thương không giới hạn – một tình yêu chân thực sẵn sàng hiến mạng cho người anh em: “Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của kẻ hiến mạng sống vì bạn hữu của mình.” (Ga 15,13) Đức Kitô khi hiến mình, chịu chết treo thập tự bởi sự ghét ghen, bất trung, phản bội của con người, vẫn thốt lên: “Lạy Cha, xin tha thứ cho họ, vì họ lầm không biết.” (x. Lc 23,34)
Khuynh hướng trong mỗi con người chúng ta là luôn luôn hướng về mình, ít khi chúng ta nhận ra cái sai của mình. Khi mình xúc phạm đến người khác thì ta ít thấy, cũng có khi thấy nhưng ta cố tình lấp liếm hay giả bộ làm ngơ; nhưng khi người khác xúc phạm đến mình thì mình lại lu loa tính toán. Ta thường là thấy lỗi của người khác, thấy mình thiệt thòi, thấy mình bị sỉ nhục, làm mất danh dự…hơn là lỗi của mình đối với người khác.
Chúng ta thường không dễ dàng vượt thắng sự yếu đuối của mình, không dám nhận sự thua thiệt về mình. Lòng hận thù khiến chúng ta dần xa cách người khác, nó như một tảng đá đè nặng lên cuộc sống của chúng ta. Mang sự hờn giận trong lòng khiến cuộc sống của ta trở nên nặng nề, lúc nào ta cũng phải bận tâm đến lời nói, hành động của người khác. Chúng ta được mời gọi sống tình yêu thương tha thứ như Đức Giêsu. Sự tha thứ làm cho ta thoát khỏi bóng tối của những cảm xúc cay đắng trong lòng. Tha thứ làm cho con người ta dễ dàng đồng cảm với người khác; tha thứ cũng làm cho ta không còn chai sạn trong tâm hồn.
Ngày nay do ảnh hưởng văn hóa xấu của phim ảnh, game nặng mùi tính dục hay bạo lực mà đã có biết bao thảm họa của tội ác; Cộng thêm do ảnh hưởng bởi môi trường giáo dục không lành mạnh của gia đình, xã hội: người ta chỉ có một đến hai con nên nhiều bậc phụ huynh đã biến những đứa con trở thành ‘ông vua’ hoặc ‘nữ hoàng’ trong gia đình, quen thói được nuông chiều chỉ biết lãnh nhận mà không biết cho đi nên đã trở thành những con người dị dạng, mất quân bình trong cuộc sống xã hội; đó là những con người ích kỷ, không có khả năng yêu thương chân thực; họ chỉ quen được cung phụng mà không được dạy cho biết phục vụ; chỉ nghĩ đến lợi ích bản thân mà không quan tâm đến lợi ích tha nhân.
Vì thế, nếu không được cảm hóa, biến đổi từ Tin mừng, họ dễ thối chí, gãy đổ khi phải đương đầu với những thử thách, hay khi gặp thất bại trong công danh, sự nghiệp, tình duyên, hoặc sẽ là những con người chai lỳ, độc ác khi mọi điều không như sở nguyện. Vì vậy mà hàng ngày báo, mạng loan tin cho chúng ta biết bao vụ án đã xảy ra: con giết cha, trò giết thầy và người ta thanh toán nhau một cách vô nhân tính, kể cả những đôi bạn trẻ yêu nhau tha thiết; hay có những trường hợp con cái mắng chửi cha mẹ, làm hại cha mẹ khi chúng không được đáp ứng như ý muốn, hoặc có những trường hợp tự tử vì thất bại, thất vọng…. Ích kỷ không thể bao dung tha thứ cho người khác, họ cũng không bao dung tha thứ cho chính bản thân mình.
Trước một Thiên Chúa – Đấng giàu sang vô cùng, tốt lành vô cùng và yêu thương vô cùng, tôi ý thức bản thân mình bất toàn, yếu đuối và vô cùng nhỏ bé. Chiêm ngưỡng, nhận thức được vô vàng ân huệ, điều kỳ diệu Chúa đã làm, tôi như một người đầy tớ mắc nợ cả trăm vạn lượng. Ngay từ khi được dệt thành bào thai trong dạ mẹ tôi đã là người mắc nợ, cho đến khi mở mắt chào đời, được hít thở dưỡng khí, được chăm chút nâng niu từng miếng ăn, giấc ngủ, rồi tập lẫy, tập bò, tập đi, tập nói cùng với sự săn sóc của mẹ cha, người thân… đồng thời vũ trụ, thiên nhiên như bữa tiệc phong phú, tràn trề Thiên Chúa dọn sẵn cho tôi thưởng thức để tôi được phát triển, được lớn lên, được mở mang trí não, thành nhân nhờ kho tàng khôn ngoan của nhân loại. Như thế tôi chẳng phải là một con nợ ư? Tất cả Chúa ban cho tôi để tôi hoàn thiện con người mình, hoàn thiện sứ mệnh của mình ở trần gian, để tôi sinh lợi; nhưng lắm khi tôi phung phí, tôi sử dụng không đúng….Tôi đã phạm muôn lầm lỗi, tôi mắc nợ Thiên Chúa, mắc nợ con người – mắc nợ chồng chất – món nợ tình yêu.
Nhưng Thiên Chúa vẫn yêu thương tôi, vẫn tha thứ cho tôi hết lần này đến lần khác. Còn tôi, tại sao tôi lại khắt khe với người anh em? Tại sao tôi không thể tha thứ cho người anh em? Tại sao tôi cứ mãi ôm mối hận trong lòng và bắt người anh em phải trả giá những lỗi lầm của họ vì họ đã ‘gây nên tội’ có khi là cố ý, nhưng lắm khi chỉ vì vô tình. “Ôi lạy Chúa! Nếu như Chúa cứ chấp tội nào ai chịu nổi được ư.” Con không muốn Chúa chấp tội con bởi vì ‘con mỏng dòn, yếu đuối’ và có rất nhiều lý do để biện minh cho mình; nhưng con không muốn tìm lý do để biện minh cho người anh em. Con xin Chúa thương con, nhưng con không thể yêu thương người anh em mà Chúa đã muốn con phải yêu thương như chính mình.
Tha thứ đưa chúng ta tới hành động yêu thương. Tha thứ là biết bỏ đi quá khứ nhưng cũng có nghĩa là không lặp đi lặp lại một lỗi lầm, không cố tìm cách biện minh cho mình. Chúng ta học tha thứ cho mình lẫn tha thứ cho người khác. Không tha thứ cho mình, ta khó tha thứ cho người khác; ta cũng hay biện hộ cho chính mình và lên án người khác. Sự tha thứ làm tan đi nhu cầu chứng tỏ rằng ta đúng, gột bỏ sự phẫn nộ mà ta cảm nhận, đôi khi chỉ là trong tưởng tượng. Nếu không tha thứ và biết tha thứ thì quá trình giải thoát khỏi gánh nặng này sẽ không thể bắt đầu hay có tiến triển. Không biết tha thứ ta khó cảm nghiệm được tình thương yêu của Thiên Chúa dành cho ta, ta khó cảm nghiệm được sự tha thứ của người khác khi ta biết mình có lỗi.
Người ta thường định nghĩa yêu là hiến thân, là hy sinh, là quên mình, là cho đi cách vô vị lợi….Nhưng người ta quên rằng tha thứ có vị trí rất cao trong tình yêu – yêu vô điều kiện, tha thứ vô điều kiện. Và bởi vì người ta quên mất yêu là tha thứ nên có biết bao mối tình trở thành ghen, hận, thù khi bị người yêu quay lưng phản bội, hay hướng đến một đối tượng tình yêu mới. Nơi mạc khải Kinh Thánh, Thiên Chúa đòi chúng ta phải yêu thương hết mọi người.
Huệ Minh
Suy niệm 2
Trong Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy thánh Phêrô đặt giới hạn của lòng tha thứ: “Thưa Thầy, khi anh em xúc phạm đến con, con phải tha thứ cho họ mấy lần? Có phải bảy lần không?”. Có lẽ thánh Phêrô nghĩ rằng, mình chỉ cần tha cho anh em bảy lần đã là nhiều lắm, đã là quảng đại lắm, đã là to tác lắm. Biết đâu Chúa sẽ khen mình. Nhưng thánh Phêrô lầm to. Bởi đối với Chúa, lòng yêu thương, sự tha thứ không bao giờ có giới hạn. Đúng hơn, giới hạn của sự tha thứ là tha thứ không giới hạn.
Trước giới hạn của lòng tha thứ mà thánh Phêrô tự đặt ra, Chúa dạy ta hãy tha thứ đến cùng: “Thầy không bảo anh phải tha đến bảy lần, nhưng đến bảy mươi lần bảy”. “Bảy mươi lần bảy” chỉ là con số tượng trưng để nói đến sự tha thứ liên tục, tha mãi, tha hoài, tha không bao giờ ngưng.
Chúng ta cần khắc ghi lời Chúa hôm nay để luôn sẵn sàng tha thứ cho anh chị em của mình. Học lấy bài học của lòng tha thứ mà chính Chúa đã nêu gương, ngay giờ phút này, chúng ta hãy thực tâm bỏ qua hết những gì mà anh em gây ra cho ta. Có một câu chuyện về lòng tha thứ thật cảm động, giúp chúng ta học đòi bắt chước. Câu chuyện như sau:
Đêm 22 rạng ngày 23 tháng 12 năm 1998, những kẻ bất lương đã gài một trái lựu đạn rồi nổi lửa đốt một cửa tiệm bán điện thoại di động tại Udine, Italia. Trong khi mọi người tìm cách dập tắt lửa, thì trái lựu đạn nổ tung, khiến hai cảnh sát chết liền tại chỗ, một người khác chết trên xe cứu thương trên đường về khu cấp cứu. Nhân viên cảnh sát thứ tư cùng với một trong những người chủ tiệm có mặt lúc đó bị thương nặng.
Đúng một tháng sau vụ khủng bố đớn hèn nói trên, hơn 500 người dự thánh lễ cầu nguyện cho ba nhân viên cảnh sát đã bỏ mình vì công vụ nói trên. Cùng ngày hôm ấy, ông bà Ermes, cha mẹ của một cảnh sát viên tên là Paolo đã tử nạn trong vụ nổ, đã viết thơ gửi đăng trên một nhật báo, trong thơ, ông bà xác tín rằng: “Chúng tôi không đòi hỏi trả thù, vì oán thù không làm cho con chúng tôi sống lại và trở về với chúng tôi được. Chúng tôi chỉ muốn kêu gọi những người đã gài trái lựu đạn giết chết con chúng tôi hãy hồi tâm hối hận về lỗi phạm của họ và cầu xin ơn tha thứ của Thiên Chúa. Còn về phần chúng tôi, chúng tôi đã thực tâm tha thứ cho họ rồi”.
Tha thứ là một nghĩa đẹp của đời sống con người. Viên cảnh sát Paolo chết trong khi thi hành nhiệm vụ đã đẹp, tấm lòng tha thứ của cha mẹ anh ta dành cho người sát hại anh ta lại càng đẹp. Mỗi người trong chúng ta đều rất cần sự tha thứ của nhau để được sống bình yên, sống hạnh phúc.
Lạy Chúa, mỗi khi chúng con không thể tha thứ cho anh chị em, xin cho chúng con nhớ lại bài Tin Mừng này, nhớ lại lòng thương xót tha thứ mà chính chúng con đã được Chúa thương ban, để biết tha thứ tất cả, quên đi tất cả lỗi lầm của anh chị em chúng con. Amen.
GKGĐ Giáo Phận Phú Cường